🔴 ETKİLİ SUNUM TEKNİKLERİ — DEĞERLENDİRME NOTLARI
---
🔴 1. SAHNE HAKİMİYETİ VE BEDEN DİLİ 🎭
Sunumun en temel unsuru, seyirciyle doğrudan iletişim kurmaktır.
Bu nedenle sırtını hiçbir zaman seyirciye dönme, kimseyi arkana alma.
Mümkünse sahnede ortada durarak herkese eşit hitap et.
Sahnede fazla hareket etmek dinleyicinin odağını dağıtır.
Yerinde, kararlı ve anlamlı hareketler yap.
Ellerini gereksiz yere çok oynatma, özellikle videolar oynarken hareketsiz kal.
Yan durma; vücut yönün öne dönük, sol ayağın hafif önde olsun.
Dinleyiciyle göz teması kurmak iletişimin temelidir.
Ses tonunu çok kısık ya da çok yüksek kullanma; dengeyi koru.
Sunum sırasında başını fazla arkaya yaslama, bu gururlu veya ukala bir izlenim bırakabilir.
Eli öne uzatarak “baskılama hareketi” yapma; bu beden dilinde otoriterlik anlamına gelir.
---
🔴 2. KIYAFET, GÖRÜNÜM VE İMAJ 👔
Sahne bir vitrindir; ilk izlenim kıyafetle başlar.
Kıyafetini özenle seç; standart, temiz, düzgün ve dikkat dağıtmayan olmalı.
Kahverengi renk kullanma; bu renk mütevazılığın simgesidir, sahne mütevazı olunacak yer değildir.
Çorapsız sahneye çıkma. Pantolon oturunca paçaları yukarı çıkıyorsa uzun çorap giy.
Paçaların kısa olmamalı; ayakta durduğunda ayakkabının üstünü hafifçe kapatmalı.
Kravat kısa kalmamalı, pantolona doğru uzanmalı.
Cepte potluk yapma; telefon, cüzdan gibi eşyaları çantana koy.
Fotoğraf çekimi ya da önemli görüşmelerde mutlaka düzenli ve düzgün görün.
Kıyafetini giyme sırasına bile dikkat et.
Kıyafetindeki titizlik, seyircinin gözünde senin sunumuna verdiğin önemi gösterir.
---
🔴 3. SLAYT, VİDEO VE TEKNİK EKİPMAN KULLANIMI 💻
Sunumda slayt senin değil, sen slaytın merkezindesin.
Okuma yapma, anahtar kelimeler kullan, detayları sen anlat.
Slaytlar sadece sana rehberlik eden bir araçtır.
Slayt taslağı değil, sunum formatında olmalı.
Konu çerçevesini “çiziyorum” demene gerek yok — doğrudan anlat.
Video varsa, sen konuşma yapma, sadece izlet.
Video oynarken kenarda dur; sonra kısa yorumunu yap.
Videolarda net sesler olmalı, logo veya jenerik gibi detaylar kesilmeli.
Sunum kumandasını yukarı kaldırma veya ekrana doğru uzatma.
İyi çektiğinden emin ol ve kumandayı görünmeyecek şekilde aşağıda kullan.
Sunumu tarayıcıdan değil, PowerPoint, Canva veya Adobe Reader gibi profesyonel sunum araçlarından aç.
Zorunlu kalırsan slaytları fotoğraf olarak kaydedip tam ekran arası geçişlerle sunum yap.
Videoyu açmadan önce mutlaka dene; sahne ortasında bilgisayara gitmekten kaçın.
Slayt sayısı çok fazlaysa seyirci tedirgin olabilir.
Bu yüzden kavramları tek slaytta toplama, her kavrama bir görsel ve kısa açıklama ekle.
Hızlı ilerliyorsan fazla slayt sorun olmaz, yeter ki göz korkutmasın.
---
🔴 4. SUNUM DİLİ, ÜSLUP VE HİKÂYELEŞTİRME 🗣️
Sunumda hikâyeleştirme güçlü bir araçtır.
Konuya uygun kısa bir hikâye veya fıkra bulundur; gerekirse uydur.
Ses tonunu ve diksiyonunu hikâyeye göre ayarla.
(Diksiyon eğitimi için Ahmet Şahin Akbulut tavsiye edilir.)
Bir öğretmenin genel sunum repertuarında en az 30 farklı fıkra veya hikâye bulunmalı.
“Hişt” kelimesiyle dikkat çek; bu kelime sunuma canlılık katar.
Hatta örnek olarak Nasreddin Hoca’nın baklava fıkrası kullanılabilir.
Net yargı içeren ifadelerden kaçın; yumuşak, kapsayıcı cümleler kur.
“Hiçli cümleler” yerine olumlu ve motive edici bir dil kullan.
Toplum tarafından tepki görmüş kişilere veya tartışmalı figürlere sunumda yer verme.
Eğer bahsetmen gerekiyorsa “Bir hocam şöyle der…” gibi dolaylı ifadeler kullan.
---
🔴 5. ZAMAN YÖNETİMİ, HAZIRLIK VE SON DOKUNUŞLAR ⏱️
Sunumun uzun sürmemeli; 5 dakikalık sunumda 2–2,5 dakika bile uzundur.
Kendini tanıtmaya sahneye gelirken değil, yerini aldıktan sonra başla.
Teşekkür kısmını sunumun sonunda yap; unuttuğun şeyi sonradan ekleme.
Kimsenin bunu fark etmeyeceğini unutma.
Yaşadığın olumsuzluklardan (geç haber verilmesi, teknik aksaklık vb.) seyirciye bahsetme.
Bunlar senin problemin, onların değil.
Söylemezsen çoğu kişi fark etmez.
Sunumun genelinde muhtemel soruların cevapları yer almalı.
Konu çerçeveni bu sorulara göre şekillendir.
Hazırlık aşamasında teknik ekipmana ve programlara tam hâkim ol.
Sunumda mutlaka bir teşekkür slaytı yer almalı.
Aceleden kaçın, seyircine değer ver.
---
🔴 6. PROFESYONELLİK VE SUNUM TARZI 🎬
Sunumun tarzı sana ait olmalı.
Canva’daki hazır şablonlar yerine kendi stilini geliştir.
Slaytlarda başlıklar ve görseller tüm sayfalarda aynı konumda olmalı, hizalama önemlidir.
Sunumun içinde HİŞT tekrarları kullan; bu dinleyiciyi diri tutar.
Sunumunun bütününe hâkim ol, kararsızlık izlenimi verme.
---
🧾 Sonuç
Etkili bir sunum, yalnızca bilgiyi aktarmak değil, seyircide iz bırakmaktır.
Kıyafetinden ses tonuna, slaytından beden diline kadar her detay seni anlatır.
Hazırlık, prova ve sade bir üslup — başarılı bir sunumun altın üçgenidir.
🎯 Sunum Değerlendirmeleri — Düzenlenmiş Notlar
---
1. Tüm sunumlarda seyirciye dön, kimseyi arkana alma.
2. Mümkün olduğu sürece ortada dur.
3. Okumaktan uzak dur. Slayta tanım yazma; yazarsan okursun. Anahtar kelimeler koy, kendin detaylandır.
4. Zihninde slaytı önemseme; o sadece bir araç, merkezde sen varsın.
5. Hataları atlama.
6. Kitle seni tanıdıktan sonra bazı detaylara takılmaz. Alanında tanınan bir otorite olmaya başladığında, takılana kadar her detaya, giyime kuşama dikkat et.
7. Arka planda slayt taslak halinde değil, sunum halinde açık olmalı.
8. Sunum süresi uzun olmamalı; 5 dakikalık sunumda 2–2,5 dakika çok uzundur.
9. Slayta hiç bakmamak değil, mümkün olduğunca göz ucuyla kısa kısa bakmaktır.
10. Kullandığın teknik ekipman ve programlara iyi hâkim ol.
11. Sahnede hızlı ve sürekli hareket etmek olumsuz imaj bırakır; dinleyenin odağını kaydırır.
12. Kıyafeti giyme sırasına dahi dikkat et. Çorapsız sahneye çıkma. Pantolon oturunca paçaları yukarı çıkıyorsa uzun çorap giy.
13. Dinleyicilerle göz kontağı kur.
14. Kıyafetin standart, düzenli ve tertipli olması dinleyicinin odağını dağıtmaz.
15. Kahverengi renk sunumda giyilmemelidir; toprağın ve mütevazılığın rengidir. Sahne mütevazı olunacak yer değildir.
16. Sunum kumandasını kullanırken kaldırma veya ekrana doğru uzatma. İyi çektiğinden emin ol ve aşağıda kullan.
17. Yan durma; yön öne baksın, sol ayak hafif önde olmalı.
18. Kamera çekimi varsa dinleyicilere odaklan, kameraya değil.
19. Genel müdür vb. ile görüşeceğin ya da fotoğraf çektireceğin zaman mutlaka kıyafetin düzenli olmalı.
20. Teşekkürü sonunda yap. Unuttuğun şeyi sonradan ekleme; kimsenin bundan haberi yok.
21. “Bir örnekle bitireceğim” dediğinde ikinci örneği verme; seyirci bunu fark eder.
22. Cepte potluk yapma; cüzdan, telefon gibi eşyaları çantana koy.
23. Sunumuna hâkim ol.
24. Sunuma basit bir soruyla, “HİŞT” ile başla.
25. “Konu çerçevesi çiziyorum” demene gerek yok.
26. Video arkada oynarken konuşma yapma; izletiyorsan kenarda dur.
27. Sunum detaylı olmamalı, sade olmalı.
28. Net yargı içeren ifadelerden kaçın; genel cümleler kur. “Hiçli” cümlelerden uzak dur.
29. Sunumda sorulabilecek muhtemel soruların cevapları bulunmalı; çerçeve buna göre çizilmeli.
30. Eller çok hareketli olmamalı; video oynarken hareketsiz kal.
31. Toplum tarafından ahlaki olarak olumsuz görülmüş kişilere yer verme.
32. Gerekirse alıntıyı “Bir hocam şöyle der…” gibi kapalı cümlelerle ver.
33. Video açmadan önce kontrol et; açılmazsa sahneden bilgisayara gitme.
34. Videolarda net ses olmalı; logo, marka, jenerik gibi görseller kesilmeli.
35. (Video/fotoğraf kurgusu için: CapCut, Adobe Premiere Pro, Canva kullanılabilir.)
36. Slayt sonunda teşekkür bölümü olmalı; acele etmeden teşekkür et.
37. Sahneye çıkarken ortada durduktan sonra kendini tanıt.
38. Kişisel problemlerini (teknik, biyolojik, psikolojik) seyirciye yansıtma.
39. Gerektiğinde hikâyeleştirme kullan; konuya uygun hikaye veya fıkra bulundur.
40. Diksiyon dersi almak faydalıdır (örneğin: Ahmet Şahin Akbulut).
41. Üç görsele hitap eden başlıkları ortala.
42. Başlık ve görsellerin konumu tüm slaytlarda aynı olmalı.
43. Beden dilinde baskılama hareketi (eli öne doğru kaldırmak) kullanılmamalı.
44. Ses tonunu iyi ayarla; ne çok yüksek ne çok kısık olmalı.
45. Yüksek sayıda slayt seyirciyi tedirgin eder; mümkünse slaytı böl.
46. Kavramları tek slayta toplama; her kavram için bir görsel ve kısa açıklama kullan.
47. Hızlı ilerliyorsan slayt sayısının çok olması sorun değildir (göz korkutucu sayıda olmadığı sürece).
48. Pantolon paçaları kısa olmamalı; ayakta durunca paça ayakkabının üzerine gelmeli.
49. Sunumun içinde “HİŞT” bulunmalı.
50. Bir öğretmenin genel sunumlarında 30 kadar uygun hikâye veya fıkrası olmalı.
51. “HİŞT” olarak Nasreddin Hoca’nın baklava fıkrası kullanılabilir.
52. Canva’daki hazır sunumları değil, kendi sunum tarzını oluşturmayı öğren.
53. Ayakta dururken başını fazla arkaya yaslama; geriye yaslanık durmak gururlu imajı verir.
54. Kravat kısa olmamalı; pantolona doğru uzanmalı.
55. Slaytta video varsa yanında uzun açıklamalı yazı olmamalı. Video oynarken sen dur, sonra yorum yap.
56. Yaşadığın olumsuzluklardan bahsetme; seyirci fark etmeyebilir.
57. Sunumun geç verilmesi, sürenin az olması gibi detayları dile getirme.
58. Sunumu tarayıcı yerine sunum aracıyla aç.
59. Sunumları dikey kaydırmalı araçlarda (ör. PDF tarayıcı) değil, tam ekran geçişli araçlarla yap.
60. Zorunda kalırsan slaytları fotoğraf olarak kaydedip tam ekran geçiş yaparak da sunum yapabilirsin.
Yorum Gönder